چه عواملی سبب افزایش استرس در کارکنان سازمان می‌شود؟
Elham
چه عواملی سبب افزایش استرس در کارکنان سازمان می‌شود؟
در این مطلب قصد داریم با بررسی عوامل استرس زا و افزایش استرس در کارکنان سازمان، ریشه مشکلات استرسی در سازمان ها را بیابیم. استرس نوعی نیاز جسمی یا ذهنی است که به ما این امکان را می‌دهد تا با خطر مبارزه کنیم یا از آن بگریزیم. مقادیر کم استرس می‌تواند عملکرد ما را در اوضاع‌واحوال خاصی مثل ورزش و کار بهبود بخشد. استرس بیش‌ازحد می‌تواند زیان‌های فراوانی را به فرد و سازمان وارد کرده و عملکرد و بهره‌وری را به‌شدت کاهش دهد.
عوامل افزایش استرس در کارکنان
عواملی چون شرایط نامطلوب کاری، تند کاری، تلاش طاقت‌فرسای فیزیکی، ساعات بسیاری را در محیط کار گذراندن و پرکاری مفرط، سبب اختلال در سلامت روانی افراد می‌شود. کار خسته‌کننده و تکراری و محیط نامطلوب فیزیکی و روانی ازجمله: سروکار داشتن با افراد تندخو و همکاران پرخاشگر علاوه بر اختلال سلامت روانی موجب کاهش سلامت جسمانی فرد شده، بیشتر از دیگران آن‌ها را در معرض بیماری‌ها قرار داده و بهبودی دیرتری نیز به نسبت دیگران خواهند داشت. در این مطلب به عواملی که موجب ایجاد و تشدید استرس می‌شوند می‌پردازیم: سیاست‌های نسنجيده،خط‌مشی‌های ناعادلانه و تبعيض موجب استرس، فقدان انگيزه، پايين آمدن روحيه و دلسردی در کارکنان می‌شود. این سیاست‌های ناعادلانه می‌تواند در پرداختی‌ها،حقوق و مزايا، توزيع ناعادلانه کار و … منظور گردد. ميزان حقوق و عدم تطبيق آن با مخارج و فعالیت‌ها اگر کارکنان به اين نتيجه برسند که داده‌های آن‌ها به سازمان در مقايسه با ديگران بيشتر است، به‌ویژه در شرايط فعلی که دغدغه ذهنی کارکنان بیشتر روی مدیریت هزینه‌ها و درآمدشان متمرکز می‌شود، سبب فزایش استرس در کارکنان خواهد شد. عدم مشارکت کارکنان در تصمیم‌گیری سازمان مشارکت کارکنان در تصمیم‌گیری‌های سازمان، علاوه بر اینکه به آن‌ها حس مهم بودن و آرامش خاطر می‌دهد، این مشارکت در تصمیم‌گیری باعث می‌شود تا بیشتر به کار ترغیب شوند؛ و عدم وجود مشارکت سبب ایجاد فشار روی کارکنان و افزایش استرس در کارکنان خواهد بود. ارزشیابی‌های ناعادلانه و بدون شناخت کافی، تبعيض قائل شدن در هنگام ارزيابی اگر کارمند و يا کارگری احساس کند در محيط کار خود در زمینه‌های مختلف تبعيض پنهان و آشکار وجود دارد و به تلاش‌ها و زحمات او بهای لازم داده نمی‌شود و يا ناديده گرفته می‌شود، موجب ايجاد فشار خواهد شد؛ و هنگامی اين فشار مضاعف می‌گردد که ببيند به کسانی ارج و بهاء داده می‌شود که شايستگی لازم را در محيط کار ندارند. کنترل‌های بی‌مورد و آزاردهنده در محيط کار این کنترل‌ها عموماً ناشی از بی‌اعتمادی به کارکنان است که اين شيوه بدبينی و رياکاری را در سازمان افزايش داده و از طرفی موجب نگرانی و اضطراب، افزایش استرس در کارکنان و نهایتاً کاهش کارايی خواهد شد. قوانين خشک و غيرقابل انعطاف این مورد نيز می‌تواند يکی از عوامل ايجاد فشار بر کارکنان و ارباب و رجوع در سازمان باشد. مقررات ناقص و نامتناسب با شرایط و مقتضیات فعلی سازمان از این دسته هستند. تغييرات غيرمنطقی و جابه‌جایی مکرر و بدون دليل کارکنانتضادهای مختلف در سازمان اين تضادها در سازمان ممکن است به صورت‌های مختلفی ازجمله فردی، فرد با گروه یا گروه با گروه باشند. تضاد بين واحدهای صف و ستاد و يا تضاد بين منافع فردی و اقدامات سازمان نیز در این دسته جای می‌گیرند. شرح شغل غیرواقعی اگر شرح شغل کارکنان یک سازمان با عنوان کاری که انجام می‌دهند متناسب نباشد، بديهی است که فشار سنگینی را متحمل شده و موجب افزایش استرس در کارکنان خواهد شد. شرايط فيزيکی محل کار سروصدای بیش‌ازحد در محيط کار، گرما و سرما، وجود گازهای سمی، نور کم و ناکافی نيز می‌تواند از عوامل افزایش استرس در کارکنان در سازمان باشد. عوامل دیگری که در ایجاد استرس نقش زیادی دارند:
ساختار سازمانی متکی بر تمرکز بیش‌ازحد تخصص گرايی افراطی و جزئی شدن وظايف شغلی
تورم و افزايش هزینه‌های زندگی ارتباطات ناقص و عدم انتقال مؤثر اطلاعات
عدم وجود بازخور عدم امکان پيشرفت و ارتقاء
اطلاعات نادرست حساسيت زياد برای انجام وظايف
زياد بودن حجم کار کمبود وقت و انجام چند کار به‌صورت هم‌زمان
تغييرات سريع در مقررات و ضوابط عدم رضايت از شغل توسط شاغل
کمبود اختيارات برای انجام وظايف محوله کمبود امکانات در محيط کار
روشن نبودن انتظارات مديران پيچيده بودن وظايف
توفيق افراد فرصت‌طلب در سازمان عدم رعايت مقررات و قوانين توسط برخی از اشخاص
